آبیاری: آبیاری عبارت است از تامین تمام یا قسمتی از آب مورد نیاز گیاه با دخالت انسان که با هدف بهبود وضع تولید محصول کشاورزی یا چراگاه انجام می‌شود. سیلاب یا آبی که د ر اثر طغیان رودخانه در مزرعه جاری شود، آبیاری محسوب نمی‌شود ولی اگر این آب‌ها پس از کنترل و جمع‌آوری در اختیار محصول قرار گیرد، آبیاری محسوب می‌شود.
آبشكن: سازه هائي هستند كه درجهت عمود برجريان رودخانه از سواحل رودخانه به سمت داخل رودخانه توسعه مي يابند . و جهت هدايت جريان درطول يك ازه رودخانه و همچنين براي حفاظت ساحل يا انحراف مسير عمومي جريان ايجاد مي گردند.
آبیاری بارانی: نوعی آبیاری تحت فشار است که آب از طریق لوله و پخش‌کننده‌های تعبیه شده روی آن به صورت قطرات باران در مزرعه پاشیده می‌شود.
آبیاری تحت فشار: نوعی آبیاری است که آب به وسیله یک سیستم بسته، متشکل از پمپ، انواع لوله، اتصالات و سایر وسایل و لوازم مربوط، در زمین کشاورزی توزیع می‌شود.
آبیاری قطره‌ای: نوعی آبیاری تحت فشار است که جریانی کند از قطرات آب به‌طور مستمر از طریق لوله و چکاننده‌های تعبیه شده روی آن، به پای یک یک درختان یا بوته‌ها برقرار می‌شود.
آبیاری کرتی: نوعی آبیاری غرقابی است که در آن، مزرعه به قطعات با طول کم تقسیم شده و در هر مرتبه آبیاری، کرت‌ها را از آب پر می‌کنند. آبیاری مزرعه برنج نیز نوعی آبیاری کرتی است که برقراری جریان دائم آب، سطح آن را کرت‌ها ثابت نگه می‌دارند.
آبیاری غرقابی: نوعی آبیاری است که در آن مزرعه با کرت‌های با شیب کم تقسیم شده و با برقراری جریان آب در سرتاسر هریک از کرت‌ها، محصول آبیاری می‌شود.
آبیاری نواری: نوعی آبیاری غرقابی است که در آن زمین به کرت‌های مستطیلی شکل با طول نسبتاً زیاد و شیب کم تقسیم شده، آب از سر کرت وارد شده و پس از رسیدن به انتهای کرت، بسته می‌شود.
آبیاری نشتی: نوعی آبیاری است که به منظور آن در مزرعه، جوی و پشته یا شیارهایی موازی ایجاد می‌شود و در هز مرتبه آبیاری، آب را با جریان ملایم وارد جوی‌‌ها یا شیارها می‌کنند. در این روش، آب به تدریج در خاک اطراف جوی یا شیار نشست می‌کند و در دسترس ریشه گیاه قرار می‌گیرد.
ابزار دقيق: دستگاهها و تجهيزاتي هستند كه درهنگام ساخت سد در نقاط حساس و مهم كه از پيش تعيين گرديده اند جهت ثبت پارامترهاي مورد نياز نصب مي گردند و آمار داده هاي ثبت شده آنها در دوران بهره برداري ، جهت رفتارسنجي سد بسيار لازم و ضروري مي باشد
اراضي مستحدث: زمينهائي كه در نتيجه پايين رفتن سطح آب يا هر نوع جريان آب دركرانه هاي دريا و درياچه ها و جزاير و يا درنتيجه پايين رفتن اب يا خشك شدن تالابها ظاهر و يا ايجاد مي شوند اراضي مستحدث ( يا مستحدثه ) ناميده مي شوند
ايمني سد: عبارتست از جلوگيري از رها شدگي غير قابل كنترل آب مخزن
ايستگاه های باران سنجی: تهيه آمار بارندگی سالانه و ماهانه در محدوده ايستگاه ها
ايستگاه های سنجش دبي متوسط رودخانه ها :تهيه آمار متوسط دبي ماهانه و سالانه در رودخانه های استان
ايستگاه های سنجش دبي لحظه ای :تهيه آمار حداکثر و حداقل دبي در رودخانه های استان و بررسی وقوع سيلاب ها
ايستگاه های تبخير سنجی :تهيه آمار تبخير در محدوده ايستگاه ها
بستر : آن قسمت از رودخانه، نهر يا مسيل است كه در هر محل با توجه به آمار هيدرولوژيك و داغاب و حداكثر طغيان با دوره هاي برگشت مختلف وسيله وزارت نيرو و يا شركت هاي آب منطقه اي و آب و برق خوزستان تعيين مي شود.
- دوره برگشت طغيان رودخانه ها در محدوده شهرها طبق مصوبه شوراي عالي شهرسازي و معماري تعيين و جهت برآورد سيبلاب با تناوب مورد نظر به وزارت نيرو و شركت هاي آب منطقه اي و آب برق خوزستان اعلام مي گردد.
- تعيين بستر در خارج از محدوده شهرها براساس حداكثر طغيان با دوره برگشت ۲۵ ساله بوسيله وزارت نيرو و شركت هاي آب منطقه اي و آب برق خوزستان تعيين مي شود و در مناطقي كه ضرورت ايجاب نمايد سيلاب با دوره برگشت كمتر يا بيشتر از ۲۵ ساله محاسبه قرار گيرد شركت هاي فوق الذكر حسب مورد با ارائه نقشه هاي مربوط و توجيهات فني از حوزه ستادي وزارت نيرو مجوز لازم را اخذ خواهند نمود.
- تغييرات طبيعي بستر رودخانه ها، مسييل ها يا انهار طبيعي در بستر سابق تاثيري نداشته و بستر سابق كماكان در اختيار حكومت اسلامي است ليكن حريم براي آن منظور نخواهد شد.
بركه : اراضي پستي است كه در اثر جريان سطحي و زيرزميني، آب در آنها جمع شده و باقي مي ماند
تأمين آب: عبارتست از در دسترس قراردادن يا فراهم بودن امكان استفاده از آب در نقطه تحويل مطابق سند ( پروانه ) صادره اعم از اينكه ميزان آب موجود استفاده بشود يا نشود
تشكلهاي بهره برداري: به مجموعه هاي سازمان يافته مصرف كنندگان آب كشاورزي كه جهت تحويل حجمي آب و توزيع بين مصرف كنندگان ذينفع تشكيل مي گردند تشكل هاي بهره بردراي گفته مي شود اين تشكلها درقالب انجمن ها ، شركت هاي زراعي ، شركتهاي تعاوني توليد روستائي ، كشت و صنعت ها ، تعاوني ها ، اتحاديه ها و يلا ساير تشكلهاي آب بران و بهره برداران درمحل نقاط تحويل و يا برداشت آب متناسب با شرايط و وضعيت شبكه هاي آبياري از نظر آبگيري و نحوه استقرار اراضي كشاورزي ايجاد مي گردند
تصرف ملکی زمین:نوعی تصرف است که بهره‌بردار، خود مالک قانونی یا عرفی زمین است.
تصرف شبه ملکی زمین:نوعی تصرف است که با اینکه بهره‌بردار، خود مالک زمین نیست ولی همانند یک بهره‌دار مالک، از زمین استفاده می‌کند؛ مانند تصرف اراضی با اجاره دایم (بیش از ۳۰ سال)، تصرف و استفاده لاینقطع بدون معارض از اراضی برای مدت طولانی مثلاً ۳۰ سال توسط بهرهبرداری که مالک زمین نیست و اجاره‌بها نیز پرداخت نمی‌کند و حتی فروش یا واگذاری آن را نیز ندارد. تصرف غیرمجاز اراضی هر چند به مدت طولانی، در اینجا منظور نمی‌شود.
تصرف اجاره‌ای زمین:نوعی تصرف است که بهره‌بردار یا بهره‌برداران، زمین را برای مدتی محدود در مقابل مبلغ معینی پول، مقدار معینی جنس یا ارائه خدمت در مدت زمانی معین (به عنوان اجاره‌بها)، در اختیار دارند. تصرف اراضی به صورت رهنی یا رایگان (بدون پرداخت اجاره‌بها) برای مدت محدود نیز در اینجا منظور می‌شود.
تصرف سهمی زمین: نوعی تصرف است که بهره‌بردار، زمین را برای تولید محصول معین در مقابل واگذاری سهمی از آن در اختیار دارد و برخلاف تصرف اجاره‌ای، مقدور محصولی که به مالک پرداخت می‌شود، ثابت نیست و تابع میزان محصولی است که برداشت می‌شود.
حريم: آن قسمت از اراضي اطراف رودخانه ، مسيل ، نهر طبيعي يا سنتي ، مرداب و بركه هاي طبيعي است كه بلافاصله پس از بستر قراردارد و طبق مقررات و آئين نامه هاي مربوطه توسط وزارت نيرو با شركتهاي آب منطقه اي تعيين مي گردد
حقابه:عبارت از حق مصرف آبي است كه به موجب تبصره ۱ ماده ۱۸ قانون توزيع عادلانه آب براي ملك يا مالك آن تعيين شده باشد .
جزيره پلكاني:جزيره اي است كه به طور مصنوعي در رودخانه ايجاد مي شود و ازنظر فرسايش با ايجاد پوشش سنگي درهمه كناره هاي آن حفاظت مي شود . اين جزاير مصنوعي در تركيب با تخليه كننده رسوب به دو هدف اصلي خدمت مي كند يكي توزيع جريان و ديگري ايجاد انحناي مطلوب
خدمات کشاورزی:منظور از خدمات کشاورزی به طور کلی فعالیت‌هایی است که به منظور انجام کارهای بهرهبرداری کشاورزی، برپایه دستمزد یا قرارداد انجام می‌گیرد
دبي: عبارتست از ميزان حجم آبي كه در واحد زمان از مقطع معيني از رودخانه ، كانال ، لوله عبور مي نمايد
ديواره هاي حفاظتي:ديواره هاي بتني و يا گابيوني هستند كه دريك طرف يا دو طرف سازه براي محدود كردن جريان رودخانه دريك مجراي مناسب احداث مي گردند
رودخانه : مجرائي است طبيعي كه آب بطور دائم يا فصلي در آن جريان داشته باشد.
زمین کشاورزی آبی: زمینی است که عملیاتی از قبیل ایجاد نهر و کرت با ایجاد سیستم آبیاری تحت فشار به‌منظور کشت آبی در آن انجام شده و به‌نحوی متصل به منبع آب باشد.
زمین کشاورزی دیم: زمینی است که به کشت دیم اختصاص دارد و عملیات لازم برای آبیاری زمین از قبیل ایجاد نهر و کرت در آن انجام نشده است.
سد ايمن: سدي است كه سطح قابل قبولي از خطر خرابي را براي جامعه پايين دست فراهم آورد
سردهانه يا آبگير: به مجموعه ساختمانها و تجهيزات هيدرومكانيكي طراحي شده براي انتقال آب از مبدأ به نقطه مصرف ، آبگير گفته مي شود .
ساماندهي رودخانه:عبارتست از اقداماتي كه باعث ايجاد شرايط مطلوب ( درمورد پايداري ، انحنا و محل عبور ) در باره بالادست رودخانه مي گردند . اين اقدامات شامل استفاده از ديواره هاي حفاظتي ، آبشكن ها و حزاير پلكاني ميباشند.
مانيتورينگ: مانيتورينگ ركن اصلي ايمني سدها مي باشد عبارتست از رفتارسنجي و به عبارت ديگر درك رفتارسد و شامل دو مرحله ميباشد :
۱- بازرسي دوران چشمي و تخصيصي توسط پرسنل سد و مهندسين متخصص.
۲- نظارت برعملكرد سد با استفاده از داده ها ي ابزار بندي .
مسيل :مسيل مجرائي طبيعي است كه سيل حاصله از باران و برف و رگبارها موقتاً در آن جريان پيدا مي كند.
مسيل متروكه : مجرائي است طبيعي كه تحت تاثير عوامل طبيعي يا غيرطبيعي امكان حدوث سيبلاب در آن وجود نداشته باشد.
مرادب :زمين باتلاقي مسطح و پستي است كه داراي يك يا تعدادي آبراهه باشد و معمولاً درصد بزرگ دريا زير آب رود همچنين اراضي پستي كه در مناطق غيرساحلي در فصول بارندگي و سيلاب غرقاب شده و معمولاً در تمام سال حالت باتلاقي داشته باشد.
نظام بهره برداري: عبارتست از يك سيستم اجتماعي كه با بهره گيري از دانش و تكنولوژي، از آب به منظور توليد محصولات كشاورزي استفاده مي نمايد
نقطه تحويل آب:محل و يادريچه اي است كه درآن نقطه آب از طرف شركت به مشترك يا تشكل هاي بهره برداري تحويل داده ميشود و وسايل اندازه گيري ( درصورت وجود ) درآن محل نصب مي گردد
نهر طبيعي : مجرائي است طبيعي كه آب بطور دائم يا فصلي در آن جريان داشته و داراي حوضه آبريزي مشخصي نباشد.
نهر سنتي : مجراي آبي است كه بوسيله اشخاص به صورت غيرمدرن احداث شده باشد.
قطعه زمین بهرهبرداری کشاورزی: عبارت است از هر قسمت از زمین بهرهبرداری که به طور کامل از همه طرف به وسیله زمین کشاورزی، نهر، جاده، جنگل و غیره که به بهرهبرداری تعلق ندارد، احاطه شده باشد. یک قطعه زمین ممکن است به علت تنوع کاربری، تنوع کشت یا علل دیگر دارای تقسیماتی مانند: باغ، مزرعه، کرت، استخر، حیاط یا ساختمان باشد.
کا شت : مجموعه عملیاتی است که قبل از کشت بذر، غده، نهال، قلمه و ... یا هم‌زمان با آن معمولاً در زمین انجام می‌شود. تسطیح زمین، کودپاشی، مرزکشی و آبیاری قبل از کشت، شخم، دیسک زدن، نهرکشی، ضد عفونی بذر، بذرپاشی، زیرخاک کردن بذر، نشا کاری و امثال آنها در این مجموعه قرار می‌گیرند
کشاورزی (فعالیت):کشاورزی فعالیتی است که در جریان آن گیاهان یا حیوانات اهلی با هدف تولید اقتصادی محصول، پرورش داده می‌شود.
کشت دیم: نوعی کشت محصول است که برای مرحله کاشت یا داشت آن عمل آبیاری پیش‌بینی نشده است و آب مورد استفاده گیاه مستقیماً از نزولات آسمانی یا آب تحت‌الارضی تامین می‌شود.کشت دیم عموماً در زمین کشاورزی دیم انجام می‌شود ولی به طور استثنا ممکن است به صورت تناوبی در زمین کشاورزی آبی نیز انجام شود.
مساحت کا شت محصول: عبارت است از حاصل جمع مساحت زمین‌هایی که به منظور برداشت در سال آماری، در همان سال یا قبل از آن شرکت محصول رفته است. زمینی که پس از کاشت به عللی محصول آن از بین رفته باشد و نیز زمینی که در آن، محصول به صورت کشت مجدد یا کشت زیردرختی کاشته شده باشد، در مساحت کاشت محصول به حساب می‌آید. در مورد کشت مخلوط، باتوجه به سطح اشغال شده توسط هر محصول، مساحت آن تخمین زده می‌شود.
مساحت برداشت محصول:حاصل جمع مساحت زمین‌هایی است که از آن محصول برداشت شده است. مساحت زمینی که طی سال در آن بیش از یک بار محصولی کاشا و برداشت شده باشد، به همان تعداد در محاسبه منظور می‌شود، ولی زمینی که با یک بار کاشت، از آن چند بار محصول برداشت می‌شود مثل یونجه و نیشکر، فقط یک بار در مساحت محاسبه می‌شود.
تعاريف و اقلام آماري بخش آب و فاضلاب
استحصال سرانه آب: عبارت از میانگین روزانه مقدار آب برداشت‌شده از منابع برای مصارف مختلف هر نفر جمعیت شهری طی مدت یک‌سال است.
استحصال سالانه آب: مجموع مقدار آبی است که در طول مدت یک‌سال برای مصارف شهری از منابع تامین آب برداشت یا پمپاژ شده است.
پمپ آبرسانی: دستگاهی است که آب موجود را از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل می‌کند.
تصفیه شیمیایی آب: عملیاتی است که منجر به کاهش مقدار املاح محلول در آب تا حد نسبت‌های استاندارد برای آشامیدن یا شستشو می‌شود.
تصفیه میکروبی آب: عبارت از حذف عوامل بیماری‌زا در آب است.
تصفیه فیزیکی آب: عبارت از حذف مواد معلق در آب و کاهش کدورت آب است.
کارگاه تامین، تصفیه و توزیع آب: کارگاهی است که در آن هریک از فعالیت‌های تامین، انتقال، تصفیه و توزیع آب به صورت مجرد یا توأم انجام می‌گیرد
مخزن عمومی آب: عبارت است از منبعی که آب در آن جمع‌آوری می‌شود و از طریق شبکه لوله‌کشی یا فقط یک شیر در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد
نظرات شما عزیزان:
|
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
تعاريف و اقلام آماري آب و آب و فاضلاب
نويسنده: 
